W tym roku wiosna jest

Nasze zeszłoroczne codzienne dojazdy do pracy (poza wiadomymi minusami) miały też jedną wielką zaletę. W okresie wiosenno - letnim mogliśmy codziennie obserwować bociany. Oboje z Tatatu bardzo lubimy te okazałe ptaki. Tęsknimy za nimi niczym za bliskimi nam osobami. Wypatrujemy od pierwszych dni marca, a potem podglądamy aż do odlotu. Nie ma dla nas chyba piękniejszego dźwięku w naturze niż bociani klekot.

Tą sympatią udało nam się zarazić Tygrysa. Synek wielokrotnie dopytywał się o boćki, jak tylko odleciały. Musiały Mu wystarczyć fotografie z naszych łowów z aparatem. Od kilku tygodni ponownie dopytuje się o ptaki. Nawet w zabawie wymyśla sobie, że właśnie lecą po niebie. Teorię też ma opanowaną. Wystarczy spytać, gdzie mieszka bocian biały, a gdzie czarny. Wiadomo - pierwszy na wsi, drugi w lesie.

Ostatnio jesteśmy mało mobilni i nie dane nam było jeszcze zobaczyć klekotów. Od budowlańców wiemy, że nad naszą wsią pojawiły się w okolicach 8 marca. Cieszymy się, że będziemy mogli  je obserwować w zasadzie na wyciągnięcie ręki. Co więcej widzieli bociana czarnego. Tatau potwierdza, bo również miał to szczęście. A to nie lada gratka dla miłośników bocianów. Mi udało się dotąd raz w życiu i to w zupełnie innym zakątku Polski. Już nie możemy doczekać się wyjazdu do bocianiej wioski, o której możecie przeczytać TU. A w sobotę, jak pogoda dopisze ruszamy w plener, bo Tygrys nie może się bocianów doczekać.

W naszym dorosłym księgozbiorze mamy sporo wydawnictw poświęconych bocianowi, albumowych oraz mniej lub bardziej naukowych. Kompletując biblioteczkę Synka udało nam się trafić na piękną książkę poświęconą busiołowi. Także wyczekując na spotkanie z boćkami sięgnęliśmy po tytuł Filip i bociany. W tym roku wiosny nie będzie Gdańskiego Wydawnictwa Psychologicznego. Przez ostatnie dni każdego wieczora z przyjemnością oddawaliśmy się lekturze.

Tytułowy Filip to zajączek, który wraz z rodzeństwem, rodzicami i przyjaciółką łabędzicą Pusią wypatrują wiosny. Zupełnie, jak my wyczekują promieni słońca i obserwują zmiany w przyrodzie. To pierwsza wiosna w życiu Filipa, więc nie do końca rozumie co się dzieje z nim samym i przyrodą wokół. Wyczuwa jednak atmosferę podniecenia i jest bardzo ciekawy tego, co nastąpi. Podobnie, jak Tygrys, który pewnie nie ogarnia, skąd u rodziców tyle energii. Co prawda to już trzecia wiosna w jego życiu, ale przeżywana najbardziej świadomie.

Bohaterom książki towarzyszymy na przestrzeni pięciu miesięcy, począwszy od marca, więc to jest idealny moment, żeby oddać się lekturze i razem ze zwierzątkami przeżywać wszystkie zmiany zachodzące w naturze. Przyznaję, że my nie wytrzymaliśmy i przeczytaliśmy wszystkie opowiadania, ale z pewnością będziemy do nich wracać przez całą wiosnę i lato, szczególnie podczas wypraw w plener. Dzięki książce będziemy na bieżąco z życiem bocianów, bo znajdziemy w niej sporą dawkę wiedzy na ich temat. Wiedzy przekazanej w przystępny sposób dla najmłodszych odbiorców. Wystarczy przeczytać porównanie lecących w szyku bocianów do dziury powietrznej za ciężarówką. A wiadomości między wierszami jest sporo. Żeby nie zdradzać wszystkich: dlaczego boćki śpią na stodole, jaki kolor mają nogi i dzioby młodych, dlaczego nie lecą nad Morzem Śródziemnym. Sama zaczerpnęłam nowych informacji. Wydawało mi się, że  o życiu boćków wiem sporo, tymczasem umknęło mi gdzieś, że pierwsze wylatują młode, co jest niesamowite, zważywszy na czas, jaki miały na przygotowanie się do tak długiego lotu. Opowiadania łamią też stereotypy o bocianach, które zakodowały się w naszych głowach, chociażby ten o diecie, w której żaba nie jest najważniejszym posiłkiem; czy o wierności bocianów i przywiązaniu do gniazda. I wreszcie ten najważniejszy, że klekoty nie mają nic wspólnego z przynoszeniem dzieci. Bardzo rozbawiła nas scena, w której dorośli bohaterowie (kolokwialnie mówiąc) pokładają się ze śmiechu z bajek, które na ich temat opowiadają ludzie. Szczególnie właśnie o ich udziale w przyroście naturalnym. A to nie koniec przesądów, z którymi rozprawia się autorka. Co ważne zwraca również uwagę na problemy, jakim muszą sprostać boćki i to przez szkodliwe działania ludzi.

A rzecz nie dotyczy tylko bocianów. Akcja rozgrywa się na dwóch poziomach. U góry - w bocianim gnieździe, ale również “na dole” - w lesie. Z każdym opowiadaniem dostrzegamy zmiany zachodzące w przyrodzie. A opisy natury są tak sugestywne, że niemal poczułam zapach fiołków.  Dzieci dowiedzą się też co nieco o życiu szaraków (chociażby co to znaczy stawiać słupka) i innych mieszkańców lasu i okolic: kosów, dzięciołów, jaskółek.

Lektura urzekła nas też na innym poziomie. Zwierzęcy bohaterowie mają wiele cech ludzkich. Tak, jak my cieszą się, smucą, ogarnia ich strach, nawiązują przyjaźnie, zabiegają o swój byt, troszczą się o bliskich, rywalizują. Autorka pięknie opisuje relacje rodzinne czy przyjacielskie właśnie. Dorosłe zające poświęcają swój czas dzieciom, bawią się, uczą świata i dobrych manier (bo i w lesie takie obowiązują). Najlepszym podsumowaniem relacji rodzinnych niech będą słowa wypowiedziane przez Filipa do swego taty: Wiesz, tato, fajnie jest bawić się razem. I w drugą stronę: (...) to rodzice powinni chronić dzieci, a nie odwrotnie. Dorośli są po to, żeby pomagać i rozwiązywać problemy. Znajdziemy w książce też kilka dobrych rad, które są dobrymi wskazówkami i dla naszych milusińskich, jak chociażby ta: nigdy nie opowiadaj obcym o swoim domu i sobie.

To uczłowieczenie zwierząt, oddanie im głosu sprawia, że historie przez nich opowiedziane są bardziej przyswajalne niż suche fakty. Jedyne co mi przeszkadzało to wątek z zajączkami odbywającymi lot na łabędzim grzbiecie. Pomysł z podglądaniem bocianów z pobliskiego wzniesienia w zupełności by wystarczył.

Przyznaję, że nie przepadam za książkami dla dzieci z fotografiami zamiast ilustracji, ale w przypadku tej lektury zupełnie mi to nie przeszkadza. Ilustratorka Klara Wincenty umiejętnie połączyła zdjęcia z rysunkami bohaterów. Rysunkowe zwierzęta świetnie dopełniły kadry z widokami krajobrazów czy elementów architektury z bocianimi gniazdami.

Książkę Filip i bociany. W tym roku wiosny nie będzie polecamy wszystkim miłośnikom przyrody. To idealna lektura na wiosenno - letni czas. My z przyjemnością sięgniemy po pierwszą część przygód Filipa i Pusi. Ku mojej radości zauważyłam też nowość GWP - część trzecią Filip, Pusia i nowy przyjaciel. Ciekawi jesteśmy kto będzie towarzyszył uroczemu zajączkowi i łabędzicy.

Filip i bociany. W tym roku wiosny nie będzie

tekst: Elżbieta Zubrzycka

ilustracje: Klara Wincenty

format: 205 x 205 mm

stron: 98

Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne